આ મંદિરમાં માં લક્ષ્મીના ચરણોમાં આવે છે સૂર્યદેવ,જાણો આ મંદિરની રહસ્યમય વાતો……

અહીં સૂર્ય દેવી લક્ષ્મીના પગ પખાડવા આવે છે,ભારત દેશમાં ચમત્કારોની કોઈ કમી નથી.આવું એક ચમત્કારિક મંદિર છે મા લક્ષ્મીનું, પણ તે જાદુઇ ઓછું લાગે છે અને કોઈ વધારે સ્થાપત્ય. અહીં દીપાવલી પર દેવી લક્ષ્મીની પૂજા કરવામાં આવે છે. ભક્તો આ દિવસે મુખ્ય લક્ષ્મી મંદિરોની પણ મુલાકાત લે છે. મુંબઇથી આશરે 400 કિમી દૂર, કોલ્હાપુર એ મહારાષ્ટ્રનો એક જિલ્લો છે જ્યાં લક્ષ્મીનું આ મંદિર, સંપત્તિની દેવી છે. કોલ્હાપુર લક્ષ્મી મંદિરહિંદુ ધર્મગ્રંથો અને પુરાણો માં ધન અને સમૃદ્ધી ની અધિષ્ઠાત્રી દેવી મહાલક્ષ્મી અથવા લક્ષ્મીને માનવામાં આવ્યા છે. મહાલક્ષ્મી ની પૂજા અને આરાધના માટે એમ તો પુરા દેશ માં અનેક મંદિર છે, પરંતુ આ છે ભારત ના પ્રખ્યાત વિષ્ણુપ્રિય લક્ષ્મીજી મંદિર જ્યાં ધન અને સમૃદ્ધી ની મન્નતો માટે પૂરી દુનિયા ભરથી શ્રદ્ધાળુ આવે છે.

મહારાષ્ટ્ર ના કોલ્હાપુર માં સ્થિત મહાલક્ષ્મી ને ભારત નું સૌથી પ્રસિદ્ધ લક્ષ્મી મંદિર માનવામાં આવે છે. ઈતિહાસ જોઈએ તો આ મંદિર નું નિર્માણ સાતમી સદી ચાલુક્ય વંશ ના શાશક કર્ણદેવ એ કરાવ્યું હતું. માન્યતા છે કે અહિયાં લક્ષ્મી પ્રતિમા લગભગ ૭૦૦૦ વર્ષ જૂની છે આ મંદિર ની સૌથી મોટી વિશેષતા એ છે કે અહિયાં સૂર્ય ભગવાન એમના કિરણો થી સ્વયં દેવી લક્ષ્મી નું પદ અભિષેક કરે છે.

આ મંદિર લગભગ 1300 વર્ષ જૂનું છેઅહીંની મરાઠી સંસ્કૃતિને લીધે, લક્ષ્મીને અંબાજી પણ કહેવામાં આવે છે. આ સ્થાનને ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. આ મંદિરની સૌથી વિશેષ વાત એ છે કે અહીં સૂર્યના કિરણો દ્વારા દેવી લક્ષ્મીની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ મંદિર લગભગ 1300 વર્ષ જૂનું છે. વિશ્વના સૌથી પ્રાચીન મહાલક્ષ્મી મંદિરમાંના એક, આ મંદિરની રચના એવી છે કે જે દિવાળીની જેમ રોજ જોવા મળે છે.

આ આશ્ચર્યજનક દૃશ્ય વર્ષમાં 2 વખત જોવામાં આવે છે,સૂક્ષ્મ સૂર્યના કિરણો નવેમ્બર અને જાન્યુઆરીમાં ત્રણ દિવસ ગર્ભમાં આવેલ મહાલક્ષ્મી પ્રતિમાને વર્ષમાં બે વાર સ્પર્શ કરે છે. દર વર્ષે નવેમ્બરમાં 910 અને 11 ના રોજ અને ત્યારબાદ 31 જાન્યુઆરી 1 અને 2 ફેબ્રુઆરીએ. પ્રથમ દિવસે તે પગલાથી પ્રારંભ થાય છે. અને દેવી માતાના પગને સ્પર્શે છે. બીજા દિવસે કમર પર અને ત્રીજા દિવસે ચહેરા પર પડતાંની સાથે જ એક અલૌકિક દ્રશ્ય ઉભું થાય છે. ચહેરાની આભા સૂર્યની ચમકથી અદ્ભુત લાગે છે. આ નજારો જોવા હજારો લોકો એકઠા થાય છે અને તેને કિરણોત્સવ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

મહાકાળી અને મહાસરસ્વતી બે અલગ અલગ ગર્ભગૃહમાં,કાળા પથ્થરો પરની આશ્ચર્યજનક કોતરણી હજારો વર્ષ જૂની ભારતીય સ્થાપત્યનું અદભૂત ઉદાહરણ છે. મંદિરના મુખ્ય અભયારણ્યમાં તેની જમણી બાજુએ મહાલક્ષ્મી છે અને ડાબી બાજુ બે અલગ-અલગ અભયારણ્ય મહાકાળી અને મહાસરસ્વતી વિરાજિની છે. તે દેવી માતા સતીના 51 શક્તિપીઠોમાંના એક માનવામાં આવે છે. દિવાળીની રાત્રે બે વાગ્યે, મંદિરની શિખર પર દીવો પ્રગટાવવામાં આવે છે જે આગામી પૂર્ણ ચંદ્ર સુધી નિયમિતપણે સળગાય છે. આ પ્રતિમા લગભગ બે હજાર વર્ષ જૂની હોવાનું કહેવાય છે. નવરાત્રીના તહેવાર પર પણ અહીંનું દ્રશ્ય ખૂબ જ આકર્ષક છે. મહાલક્ષ્મી મંદિર કોલ્હાપુર.

કરવીર શક્તિપીઠ ૫૧ શક્તિપીઠોમાંની એક છે. હિન્દુધર્મ નાં પુરાણોની માન્યતા અનુસાર જ્યાં જ્યાં માં સતીના અંગોનાં ટુકડા , ધારણ કરેલાં વસ્ત્રો કે આભૂષણો પડયાં, ત્યાં ત્યાં શક્તીપીઠો અસ્તિત્વમાં આવી. એ અત્યંત પાવન તીર્થસ્થાન કહેવાયા. આ બધાં તીર્થ સમગ્ર ભારતીય ઉપમહાદ્વીપમાં ફેલાયેલાં હતાં. દેવી પુરાણમાં ૫૧ શક્તિપીઠોનું વર્ણન છે.સ્થિતિ આ શક્તિપીઠ મહારાષ્ટ્રના કોલ્હાપુરમાં સ્થિત છે. અહીંયા માતા સતીનું ત્રિનેત્ર પડ્યું હતું. અહીંની શક્તિ મહિષાસુરમર્દની તથા ભૈરવ ક્રોધાશિશ છે. અહીં માતા મહાલક્ષ્મીનો નિજ નિવાસ મનાય છે.

પાંચ નદીઓના સંગમ-પંચગંગા નદીના કાંઠે સ્થિત, કોલ્હાપુર પ્રાચીન મંદિરોનું એક શહેર છે.. મહાલક્ષ્મી મંદિર અહીંનું સૌથી મહત્ત્વનું મંદિર છે, જ્યાં ત્રિશકિતની મૂર્તિઓ છે. શિલલિંગ અને નંદીનું મંદિર મહાલક્ષ્મીના મુખ્ય મંદિરમાં આવેલું છે અને વેંકટેશ, કાત્યાયિની અને ગૌરીશંકર દેવકોષ્ઠમાં પણ છે.. પરિસરમાં ઘણી મૂર્તિઓ છે. પ્રાંગણમાં મણિકર્ણિકા કુંડ છે, જેના કિનારે વિઘ્નેશ્વર મહાદેવનું મંદિર છે. ઉલ્લેખનીય છે કે વર્તમાન કોલ્હાપુર એકમાત્ર પુરાણા પ્રસિદ્ધ કરવીર ક્ષેત્ર છે. આવી ઉલ્લેખ દેવીગીતામાં જોવા મળે છે:

કોલાપુરે મહાસ્થાનનં યત્ર લક્ષ્મી : સદા સ્થિતાપૌરાણિક સંદર્ભ કરવીર ક્ષેત્ર મહાત્મ્ય તથા લક્ષ્મી વિજયની અનુસાર કૌલાસુર દૈત્યને વર પ્રાપ્ત હતું કે એ સ્ત્રી દ્વારા માર્યો જશે અત: વિષ્ણુ સ્વયં મહાલક્ષ્મીરૂપમાં પ્રકટ્યા અને સિંહારૂઢ થઈને કરવીરમાં જ એને યુદ્ધમાં પરાસ્ત કરીને સંહાર કર્યો. મૃત્યુપુર્વે એમણે દેવીને એ પ્રાર્થના કરી કરી કે આ ક્ષેત્રને એમને એમનું નામ મળે. દેવીએ વર આપ્યું કે એ અહીં સ્વયં સ્થિત થઇ ગઈ !!! ત્યારે આને કરવીર ક્ષેત્ર કહેવામાં આવ્યું. જે કાલાંતરે કોલ્હાપુર બની ગયું !!! માંને કોલાસુરા મર્દિની કહેવામાં આવ્યાં. પદ્મપુરાણાનું સાર આ ક્ષેત્ર ૧૦૮ કલ્પ પ્રાચીન છે. એવં એને મહામાતૃકા કહેવામાં આવ્યાં છે, કારણકે આ આદ્યશક્તિનું મુખ્ય પીઠ સ્થાન છે .

મહાલક્ષ્મી મંદિર ,કર્વીરમાં સ્થિત મહાલક્ષ્મીનું મંદિર અતિ પ્રાચીન છે. આની વસ્તુરચના શ્રીયંત્ર પર છે. એ પાંચ શિખરો ત્રણ મંડપોથી શોભિત છે.ત્રણ મંડપ છે.ગર્ભગૃહ મંડપ,મધ્ય મંડપ,ગરુડ મંડપ પ્રમુખ એવં વિશાલ મધ્ય મંડપમાં મોટાં મોટાં ઊંચા સ્વતંત્ર ૧૬ x ૧૨૮ સ્તંભો છે. હજારો મૂર્તિઓ શિલ્પ આકૃતિમાં છે. અહીંયા સવાર કકળ આરતીથી લઈને મધ્યરાત્રીની શય્યા આરતી સુધી અખંડ રૂપે પૂજા -અર્ચના શહનાઈ વાદન, ભજન કીર્તન પાઠ ચાલતો જ રહેતો હોય છે.કોલ્હાપુરમાં પુરાણા રાજમહલની પાસે ખાજનાઘરની પાછળ મહાલક્ષ્મીનું મંદિર સ્થિત છે.જેને અંબાજી મંદિર પણ કહેવામાં આવે છે.આ મંદિરનાં ઘેરામાં મહાલક્ષ્મીનું નિજ મંદિર છે. મંદિરનો પ્રધાન ભાગ નીલા પથ્થરોથી નિર્મિત છે.

પાસે જ પદ્મ સરોવર , કાશી તીર્થ , મણિકર્ણિકા-તીર્થ, કાશી વિશ્વનાથ મંદિર, જગન્નાથજીનું મંદિર પણ છે. અહીનું મહાલક્ષ્મીનું મંદિર જ શક્તિપીઠ છે. જ્યાં તંત્ર ચુડામણિઅનુસાર માં સતીનાં ત્રણ નેત્રોનો નિપટ થયો હતો. મત્સ્ય પુરાણ અનુસાર કારાષ્ટ્ર દેશની વચ્ચે શ્રી લક્ષ્મી નિર્મિત પાંચ કોસનું કરવીર ક્ષેત્ર છે. જેના દર્શન કરવાથી બધાં જ પાપા ધોવાઈ જાય છે.યોજનં દશ હે પુત્ર કારાષ્ટ્રો દેશ દુર્ઘટ તન્મધ્યે પંચકોશ ચ કાશ્યાદ્યાદાધિકંમુનિ ક્ષેત્રં વે કરવીરારણ્યં ક્ષેત્રં લક્ષ્મી વિન્રીર્મિત તત્ક્શેત્રં હિ મહત્વપુણ્યં દર્શનાત પાપ નાશનમ આનું મહત્વ વારાણસી કરતાં પણ અધિક છે.વારાણસ્યાધિકં ક્ષેત્રંકરવીરપુરં મહતભુક્તિ મુક્તિપ્રદં ન્રુણા વારાણસ્યા યવાધિકમ

દેવીનો શ્રીવિગ્રહ હીરા મિશ્રિત રત્નશિલાનો સ્વયંભુ તથા ચમકીલો છે. એની સાથે સ્થિત પદ્મરાગમણિ પણ સ્વયંભુ છે.એવું વિશેષજ્ઞ કહે છે.પ્રતિમા અતિ પ્રાચીન હોવાથી ઘસાઈ ગયેલી છે. અત: ૧૯૫૪માં કલ્પોક્ત વિધિથી મૂર્તિમાં વજ્રલેપ -અષ્ટ વન્યદિ સંસ્કાર કરવાંથી વિગ્રહ સ્પષ્ટ જોવા મળ્યો. ચતુર્ભુજી માંના હાથમાં માતુલુંગ,ગદ, પાનપાત્ર તથા મસ્તક પર નાગ, લિંગ, યોનિ છે એવો ઉલ્લેખ માર્કંડેય પુરાણનાં દેવી મહાત્મ્યમાં છે.માતુલુંગં ગદા ખેટં પાન પાત્રં ચ વિભ્રતી નાગલિંગં ચ યોનિ ચ વિભ્રતી નૃપ મૂર્ધનિ.સ્વયંભુ મૂર્તિમાં જ માથા પર કિરીટ ઉત્કીર્ણ છે. જેના પર શેષફેણની છાયા છે. ૩૧/૨ ફૂટ ઉંચી આ પ્રતિમા અતિ સુંદર છે. દેવીનાં ચરણોની પાસે સિંહ પણ બિરાજ માન છે.આદિશક્તિ દેવીનાં સદા ત્રણ શક્તિપીઠોમાનું એક પૂર્ણ પીઠ છે. કરવીર વાસિની શ્રી મહાલક્ષ્મી , પરબ્રહ્મને સાકાર રૂપમાં જે શક્તિ પ્રકટ કરી એજ શક્તિ એટલેકે શ્રી મહાલક્ષ્મી.

ભારતના મહારાષ્ટ્રમાં કોલ્હાપુરના શ્રી મહાલક્ષ્મી અંબાબાઈમંદિર હિંદુ ધર્મના વિવિધ પુરાણોમાં સૂચિબદ્ધ ૧૦૮ શક્તિ પીઠો પૈકીનું એક છે. આ મંદિર વિશિષ્ટ ધાર્મિક મહત્વ છે અને તે સ્થળ માનવામાં આવે છે કે જ્યાં શક્તિ સશક્તિકરણની દેવી મેનીફેસ્ટ થાય છે અને શક્તિના ફક્ત છ પવિત્ર ઘર પૈકી એક છે, જ્યાં ભક્તો ક્યાંથી મુક્ત થઈ શકે છે અથવા તેમની લાંબી ઝંખના કરી શકે છે.પંચગંગા નદીના કિનારે , પુણેથી લગભગ ૧૪૦ માઇલ ૨૨૫ કિમી દક્ષિણે સ્થિત છે , કોલ્હાપુર શક્તિ પીઠનું નામ લક્ષ્મી, ચાર સશસ્ત્ર, રત્ન-સુશોભિત દેવી છે, જેનું સૌમ્ય સ્વરૂપ છે. શક્તિ છે લક્ષ્મીને છ દૈવી ગુણો છે, તેમની વચ્ચે સમૃદ્ધિ આધ્યાત્મિક અને સામગ્રી.એવું માનવામાં આવે છે કે દિવ્ય દંપતિ, લક્ષ્મી અને વિષ્ણુ આ વિસ્તારમાં રહે છે.વર્ણન.પથ્થર પ્લેટફોર્મ પર માઉન્ટ થયેલ, તાજ કરાયેલ દેવીની મૂર્તિ રત્નથી બનેલી છે અને તેનું વજન ૪૦ કિલોગ્રામ છે. કાળા પથ્થરમાં કોતરવામાં આવેલા મહાલક્ષ્મીની મૂર્તિ ઊંચાઇમાં ૩ફૂટ છે. શ્રી યંત્ર મંદિરની એક દિવાલ પર કોતરવામાં આવે છે. એક પથ્થર સિંહ દેવીની વહાણ પ્રતિમાની પાછળ રહે છે. મુગટમાં શેષનાગની છબી છે, જે વિષ્ણુના સર્પ છે.

તેના ચાર હાથમાં, મહાલક્ષ્મીના દેવતાએ સાંકેતિક મૂલ્યની વસ્તુઓ ધરાવે છે. નીચલા જમણા હાથમાં માળંગા એક સાઇટ્રસ ફળો છે, ઉપલા જમણામાં, તેના માથાને જમીનને સ્પર્શવાથી મોટા માટી ક્યુઓમદકી ઉપલા ડાબામાં એક ઢાલ અને નીચલા ડાબામાં, બાઉલ પાનપટરા.મોટાભાગની હિન્દુ પવિત્ર મૂર્તિઓથી વિપરીત, જે ઉત્તર અથવા પૂર્વીય ચહેરો ધરાવે છે, તે દેવતા પશ્ચિમ પશ્ચીમ નો સામનો કરે છે.પશ્ચિમની દિવાલ પર એક ખુલ્લો દરવાજો છે, જેના દ્વારા દરેક માર્ચ અને સપ્ટેમ્બરના 21 માસની આસપાસ ત્રણ દિવસ માટે સેટિંગ સૂર્યનો પ્રકાશ છબીના ચહેરા પર પડે છે.નવગ્રહ , સૂર્ય , મહિષાસુરમાર્દિનિ, વિઠ્ઠલ- રખમી, શિવ , વિષ્ણુ , તુલા ભવાની અને અન્યના આંગણામાં સંખ્યાબંધ અન્ય દેવળો છે. આમાંની કેટલીક છબીઓ ૧૧ મી સદીની છે, જ્યારે કેટલાક તાજેતરના ઉત્પત્તિના છે. આંગણામાં પણ મંદિરના તળાવ “મણિકરણિકા કુંડ” છે, જેના કાંઠે વિષ્ણવેશ્વર મહાદેવનું મંદિર છે.

ઇતિહાસ.મંદિર ચાલુક્ય સામ્રાજ્યને આર્કિટેક્ચરલ રીતે અનુસરે છે અને તે સૌ પ્રથમ ૭ મી સદીમાં બાંધવામાં આવ્યું હતું. મંદિરને બહુવિધ પુરાણોમાં ઓળખવામાં આવે છે. બતાવવા માટે પુરાવા છે કે કોંકણ રાજા કામદેવ, ચાલુક્યા , શીલાહરા, દેવગિરી રાજવંશોના યાદવ આ શહેરની મુલાકાત લે છે. આદ્યા શંકરાચાર્યે પણ મુલાકાત લીધી. છત્રપતિ શિવાજી મહારાજ અને શાહજીએ શાસન કર્યું.૧૦૯ એડીમાં, કર્નાદેવે જંગલ કાપીને મંદિરને પ્રકાશમાં લાવ્યું. ડૉ. ભંડારકર અને શ્રી ખરેના જણાવ્યા અનુસાર અસ્તિત્વ 8 મી સદીમાં પાછો ફર્યો છે.8 મી સદીમાં, ભૂકંપને કારણે મંદિર મંદ પડી ગયું.૯ મી સદીમાં, ગાંડાદિક્સ રાજા મહાકાલિ મંદિરના નિર્માણથી મંદિરને લંબાવ્યું૧૧૭૮-૧૨૦૯ દરમિયાન, રાજા જેસિંગ એન્ડ સિન્ધાવા, દક્ષિણ દ્વાર અને અતિબલેશ્વર મંદિરના શાસનકાળમાં બનાવવામાં આવ્યા હતા.

૧૨૧૮ માં, યાદવ રાજા તોલુમએ મહાદ્વાર બનાવ્યું, અને દેવીને દાગીનાની ભેટ ધરી. વધુમાં, શિલાહારાએ મહા સરસ્વતી મંદિરનું નિર્માણ કર્યું.તે એક જૈન છે, જે 64 મૂર્તિઓ કોતરેલી છે. શક્ય છે કે તે સમયે પદ્મવતી નામની નવી મૂર્તિ સ્થાપિત થઈ. જેમના અનુસાર? વધુમાં, ચાલુક્ય સમયમાં, મંદિર પહેલાંની ગણપતિ સ્થાપિત થઈ હતી.એવું લાગે છે કે કેટલાક ઇતિહાસકારોના આધારે મૂળ મંદિર જૈન હતું જેમના આધારે? અને રાજા પ્દ્માલયન દ્વારા બાંધવામાં આવ્યું હતું.મૂળ મંદિરની ઘણી દિવાલોમાં જૈન મૂર્તિઓ છે અને તે જોઈ શકાય છે. 13 મી સદીમાં, શંકરાચાર્યએ નગરખાણ અને કચેરી, દીપમલાને બનાવી.

બાદમાં મરાઠા સામ્રાજ્યના સમય દરમિયાન, મંદિરની મરામત કરવામાં આવી હતી. જોકે ભારતના આ ભાગમાં ઘણા આક્રમણોએ સુંદર મૂર્તિઓના કેટલાક નુકસાન કર્યા છે, જે મંદિરની આસપાસ છે.૧૭૧૨-૧૭૯૨ દરમિયાન સંભાઝ શાસન નરહર ભટ શાસ્ત્રીને સ્વપ્ન હતું કે તેમણે સંભાગીને કહ્યું. મુઘલ શાસનમાં, ભક્તોએ રક્ષણ માટે મૂર્તિ છૂપાવી હતી.સાંવકરનું સ્વપ્ન માનતા, સંભાગીએ શોધ શરૂ કરી. આ મૂર્તિ શહેરના કપિલા તીર્થ બજારના એક ઘરમાં મળી હતી.૮ નવેમ્બર ૧૭૨૩ ના સંહારજીના પત્ર અનુસાર.પન્હલાના સિન્ધોજી હિન્દુરાઓ ઘરોપેડે ૨૬ સપ્ટેમ્બર ૧૭૧૨ સોમવાર, અશ્વિન વિજયા દશમી પર ફરીથી મૂર્તિ સ્થાપિત કરી હતી.

ભક્તોની સંખ્યામાં વધારો થયો, અને સમયના કારણે, દેવી મહારાષ્ટ્રના દેવતા બન્યા. અભિષેકના કારણે મૂર્તિની શરૂઆત થઈ હતી. તેથી સંકેશ્વર શંકરાચાર્યે તેની મરામત કરી. વજ્રલેપ અને બલિદાન પછી, તે ફરીથી 1954 માં કોલ્હાપુર શાહજી રાજે દ્વારા હાથ ધરવામાં આવી હતી.ત્યાં 5 મુખ્ય મંદિરો અને 7 દીપમાળાઓ હવે છે. આસપાસ વિવિધ કદના ૩૫ મંદિરો અને ૨૦ દુકાનો છે 5 હેમાદ-શૈલી ટોપ્સ અને ગરુડ મંડપ છે.એવું કહેવામાં આવે છે કે શ્રી લક્ષ્મી અને શ્રી વિષ્ણુ બંને કરવીરા વિસ્તારમાં સનાતન રહે છે અને મહાપ્રલયકાલના સમયે પણ નહીં છોડે. આ પ્રદેશને અવિમુક્ષક્ષેત્ર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.

કરવિર પ્રદેશ સનાતન આશીર્વાદ ધરાવે છે અને માનવામાં આવે છે કે તેના જમણા હાથમાં માતા જગદંબે રાખશે, અને તેથી આ પ્રદેશ તમામ વિનાશથી સુરક્ષિત છે. ભગવાન વિષ્ણુ પોતે આ પ્રદેશને વૈકુંઠ અથવા ક્ષીરગેર કરતાં વધુ પ્રેમ કરે છે કારણ કે તે તેના પતિ લક્ષ્મીનું ઘર છે. લોકપ્રિય દંતકથાઓ મુજબ, મહાલક્ષ્મીએ વૈકુંઠ છોડી દીધી અને કોલ્હાપુરમાં પહોંચ્યા તે સાંભળ્યા બાદ ભગવાન વેંકટેશ (વિષ્ણુ) તેમના પ્રિય પતિ તેમના પ્રત્યેના ભયાનક વર્તન માટે ઋષિ ભૃગ સામે પગલાં લેવા માટે નિષ્ફળ રહ્યા હતા.

ગુુસ્સામાં મહાલક્ષ્મીએ કોહાપુરમાં ઘણાં વર્ષો સુધી કડક તપતા જોયા હોવાનું મનાય છે.જ્યાં સુધી તેમના પતિની તિરુમાલા પદ્માવતી સાથે લગ્ન કર્યાના સમાચાર સાંભળ્યા ન હતા ત્યાં સુધી, મહાલક્ષ્મીના અન્ય અવતાર. આ પ્રદેશની મહાનતાએ ઘણા સંતો અને ભક્તોને આકર્ષ્યા છે, આ ભક્તો પર આ પ્રદેશ દ્વારા પ્રદાન કરેલ આશીર્વાદ અને લાગણીઓ અગણિત છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ભગવાન શ્રી દત્તાત્રેય હજુ પણ ભેજની શોધ માટે દરરોજ બપોરે આવે છે.

દેવી મહાલક્ષ્મીનો મુર્તિ રત્નોથી બનેલી છે અને તેને ઓછામાં ઓછા ૫૦૦૦ થી ૬૦૦૦ વર્ષ જૂનો માનવામાં આવે છે. તે આશરે ૪૦ કિલો વજન. દેવીની સુશોભન કરતી કિંમતી પથ્થરો દેવીની પ્રાચીનતા દર્શાવે છે. દેવી મહાલક્ષ્મીનું મંચ પથ્થરથી બનેલું છે. દેવીના દેવતામાં ચાર શસ્ત્ર છે.ઈશ્વરની લગભગ તમામ મૂર્તિઓ ઉત્તર અથવા પૂર્વ દિશામાં સામનો કરે છે, જ્યારે અહીં મૂર્તિ પશ્ચિમ તરફ છે. પશ્ચિમી દિવાલ પરની નાની બારી જે ખુલ્લી છે. એક વર્ષમાં, સૂર્યના સૂર્યના કિરણો આ વિંડો દ્વારા છબીના ચહેરા પર પડે છે. આ સમયગાળો માર્ચ અને સપ્ટેમ્બરના મહિનાના ત્રણ દિવસ, દર વખતે, ૨૧ મા, ચાલે છે. આ સમયગાળાને અત્યંત શુભ માનવામાં આવે છે, સેટિંગ સૂર્યની સુવર્ણ કિરણોમાં સુંદર છબી સ્નાનની ઝાંખી માટે ભક્તો મંદિરની ત્રણ સાંજના સમયે મંદિરમાં ભેગા થાય છે.

મહાલક્ષ્મીને તેના પતિ સાથેની લડાઇ હતી અને તે કોહાપુરમાં સ્થાયી થઈ હતી. તેણીના માથા પર કોઈ છત્ર ન હતી, તેથી તેના વફાદાર સેવકો, જેઓ દુષ્ટ હતા, તેમણે એક રાતમાં તળાવના રાંકાલાથી પત્થરોથી બનેલા સુંદર કોતરણી સાથે એક મોટું મંદિર બનાવ્યું. લોકોએ તેને ખૂબ સારી રીતે વર્તન કર્યું, અને તેથી તેમણે વચન આપ્યું કે ગરીબી નહી હશે. કોલ્હાપુરમાં કોઈ વ્યક્તિ ગરીબ રહેશે નહીં. મંદિર એ જ પરિસ્થિતિમાં છે.શ્રી પીઠમ કોલ્હાપુરેશ્વરી મંદિર શક્તિ પીઠ તરીક ઓળખાય છેસારી રીતે શ્રી પીડમ તરીકે ઓળખાય છે.શક્તિપીઠો હિંદુ ધર્મના શક્તિ સંપ્રદાય ( શક્તિવાદ ) દ્વારા શક્તિના પવિત્ર મનાય છે. એવું કહેવાય છે કે સતીની આંખ આ સ્થાન પર પડી છે, જ્યારે શિવ તેના આસપાસ ફરતા હતા.